Witam serdecznie,
temat ten pojawiał się już wielokrotnie. Chodzi mi o odmianę nazwisk na zaproszeniach. Problem dotyczy kilku nazwisk i właśnie w ich odmianie prosiłabym o pomoc: K. i M. Buda, Pietruszka, Kłoda, Bielówka – Budów, Pietruszków itd.?
Mam również dylemat, czy w przypadku małżeństwa, w którym żona zachowała nazwisko rodowe i obecnie ma Stypa-Kłoda, a małżonek tylko Stypa, na zaproszeniu należy umieścić Sz. P. K. i M. Stypów.
Pozdrawiam

Dzień dobry,
mam pytanie w związku ze słowem internet. Czy powinniśmy mówić w internecie czy też na internecie? Coraz częściej słyszę, jak ludzie mówią „Kupiłem coś na internecie”, chociaż ja powiedziałbym w internecie.
Pozdrawiam serdecznie,
Ryszard T.

Szanowni Państwo,

chciałem spytać o formy wyrażania przyszłości na przykładzie zwrotu „będe pracował”. Dla mnie jest tu jakaś sprzeczność — jak można jednocześnie w przyszłości i w przeszłości, w końcu będę to przyszłość, a pracował to przeszłość (w dodatku 3 osoba liczby pojedynczej). Będę tym bardziej mi nie pasuje. Już ma wiele więcej sensu, żeby mówić będę pracować. Proszę o odpowiedź.

Pozdrawiam

„Kiedyś była ona inną” – zamiast „(…) inna”. Jak wyglądała historia rozwoju przymiotnika do postaci dzisiejszej? Dlaczego dziś jest inaczej (forma inna), skąd to wynika i skąd wynikała forma inną. Gdzie można o tym poczytać więcej?

Posiadając przykładowy czasownik zarezerwowano (czas przeszły, aspekt dokonany), czy poprawne są następujące opisy oraz czy któryś ze sposobów opisu jest preferowany:
– czasownik dokonany w czasie przeszłym,
– czasownik w aspekcie dokonanym czasu przeszłego,
– czasownik w czasie przeszłym w aspekcie dokonanym?
Pozdrawiam i dziękuję za wszystkie udzielane w poradni odpowiedzi

Które z każdej pary zdań jest lepsze stylistycznie: „Pijał nie kawę, lecz herbatę” – „Nie pijał kawy, lecz herbatę”; „Nie chodzi o ciebie, ale o nią” – „Chodzi nie o ciebie, ale o nią”; „Rozważamy to w aspekcie nie naukowym, ale praktycznym” – „Rozważamy to nie w aspekcie naukowym, ale praktycznym”? Ogólnie problem dotyczy miejsca partykuły przeczącej w zdaniu: czy powinna się ona znajdować przed członem bezpośrednio zaprzeczanym, czy przed dłuższą całością?

Szanowni Państwo!
Byłabym wdzięczna za ponowne wyjaśnienie pisowni wyrażeń wkoło/w koło. Wyjaśnienie z 15.11.2019 r. (https://sjp.pwn.pl/poradnia/haslo/Wyrazy-i-wyrazenia-z-kolem;19773.html) wydaje się niewystarczające, gdyż z podanych przykładów wynika paradoksalny wniosek, iż forma niedokonana czasownika pociąga za sobą pisownię łączną (Rozglądał się niepewnie wkoło), zaś dokonana – rozłączną (Rozejrzał się w koło). Oczywiście zdaję sobie sprawę, że prawdopodobnie taki efekt nie był intencją osoby wyjaśniającej, niemniej potrzebne jest tu doprecyzowanie.
Dziękuję.

Szanowni Państwo,
Zawsze sądziłem, że aspekt jest cechą czasownika, a nie kwestią jego odmiany (podobnie jak rzeczownik „ma rodzaj”, a nie „odmienia się przez rodzaj”), i że owszem, czasowniki łączą się w pary aspektowe, ale nie oznacza to, że każdy swoją parę mieć musi. Tymczasem moje dziecko oznajmiło mi właśnie – tak uczone w szkole – że to jest „odmiana przez aspekt”. Nie wierzyłem, sprawdziłem, rzeczywiście ma w zeszycie napisane: „Czasowniki odmieniają się przez aspekt”.
Dla mnie różnica jest zasadnicza. Według mojego dotychczasowego rozeznania wziąć i brać to były dwa czasowniki, wprawdzie skojarzone w parę, ale osobne. Jeśli natomiast miałaby to być odmiana, to byłby to jeden i ten sam wyraz (tyle że właśnie odmieniany). Tylko która forma będzie wtedy podstawową – wziąć będzie brać odmienionym przez aspekt, czy też brać będzie odmienionym przez aspekt wziąć?
Poza tym jeśli to jest rzeczywiście odmiana, to wynikałoby z tego, że każdy czasownik (poza ewentualnymi wyjątkami) da się odmienić. Tu lista wyjątków byłaby chyba nazbyt długa, bo jak „odmienić” przez aspekt czasowniki: zobaczyć, dojrzeć, powłóczyć, siedzieć, mianować, wisieć, ciąć, rwać, drzeć, gadać, utkać (np. gobelin), pognać (dokądś), strzyc, biec, prać, ciec, płukać, razić, spacerować, bawić się, kołowacieć, kochać, lubić, szanować, podkochiwać się…
Proszę o pomoc, bo dziecko zadaje mi coraz trudniejsze pytania, a ja nie wiem, jak odpowiedzieć. Szukałem trochę po książkach (np. w Praktycznym słowniku poprawnej polszczyzny nie tylko dla młodzieży, str. 406) i raczej przyznałbym rację sobie, a nie nauczycielce, niemniej wolałbym zweryfikować swoją interpretację u źródła, zanim zacznę przestawiać dziecko, bo może to ja coś wiem nie tak, jak trzeba.
Serdecznie dziękuję.

Dzień dobry,

proszę o odpowiedź, która forma czasownika „wynosić” jest użyta poprawnie:

Suma składek na ubezpieczenie zdrowotne potrącona ze świadczenia w 2021 roku wyniosła/wynosiła 1.200,00 zł.

Proszę również o wskazanie błędu, który mogłam popełnić pisząc ten mejl. Bardzo dziękuję za odpowiedź.

Pozdrawiam

Czym gramatycznie i co oznaczają sformułowania: (1) umowach zawieranych, (2) umowach zawartych?

umowy zawierane

Kontekst:
Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie stałemu stosowaniu nieuczciwych warunków w umowach zawieranych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

Czym jest słowo zawieranych? Czy jest to strona bierna czasownika, czy imiesłów przymiotnikowy bierny (niedokonany żeński w liczbie mnogiej). Jak określa czynność? Czy jest to czynność dokonana czy niedokonana? A może jest to cecha umowy? Czy ta umowa jest już zawarta, czy jeszcze nie? Czy zdanie dotyczy umów już zawartych czy tylko zawieranych?

umowy zawarte

Zarówno w interesie konsumentów, jak i konkurentów Państwa Członkowskie zapewnią stosowne i skuteczne środki mające na celu zapobieganie używaniu nieuczciwych warunków w umowach zawartych przez sprzedawców i dostawców z konsumentami.

Tu rozumiem, że jest to przymiotnik – pewna cechy umowy, która jest zawarta i wywołuje skutki prawne.

Z wyrazami szacunku,
Ryszard Styczyński